مهدعلیا مادر ناصرالدین شاه به آش ماست علاقه فراوانی داشت. مخصوصاً از خوردن آش ماستی که در آن سبزی «تره آغجه» می ریختند خوشش می آمد. امیراصلان خان برادر مهدعلیا در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه حاکم شهر خمسه بود. او برای خدمت به خواهرش هر ساله شخصی را به روستای «پاپایی» که در دو فرسنگی شهر بود می فرستاد تا بسته ای بزرگ تره آغجه از روستاییان بگیرد.
در رابطه با جسارت و دلیرمردی امیرنظام تاکنون روایتهای گوناگونی شنیده ایم با اینحال فریدون آدمیت نویسنده کتاب «امیر کبیر وایران» روایتی را نقل می کند که به رغم کوتاهی نشان از دلاور، جسارت و شجاعت امیرکبیر دارد.
میرزا آقاسی ابتدا معلم محمد شاه بود و پس از قتل قائم مقام فراهانی، ناگهان به منصب صدارت رسید. مردی خوش نفس ولی بی کفایت بود و از اداره امور کشور اطلاع چندانی نداشت.
میرزا آقاخان آهسته گفت: ولی اینان خود در اثر جهل آبله نکوبیدهاند. امیر با صدای رسا گفت: و مسئول جهلشان نیز ما هستیم. اگر ما در هر روستا و کوچه و خیابانی مدرسه بسازیم و کتابخانه ایجاد کنیم، دعانویسها بساطشان را جمع میکنند . . .
میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر، یکی از بزرگترین شخصیتها و رجال سیاسی ایران در عهد قاجاریه می باشد که مقارن با سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به مقام صدارت وی رسید و و از بزرگترین وزرای ایران محسوب میشود.
مقایسهی تفاوت شیوهی نوسازی امیرکبیر با بسیاری از اصلاحطلبان، از اتکای وی به داخل حکایت دارد. به این معنی که وی هیچگاه به دنبال شبیهسازی ایران به ممالک مترقی نبود. به تعبیر کنت گوبینو، دیپلمات فرانسه در ایران، «امیرکبیر میخواست عظمت دیرینهی کشورش را بازگرداند.»
امیرکبیر بر فرد فرد هر ایرانی منت دارد و حق آن است که به نیکی از او یاد شود و از وطنپرستی و ضد اجانببودنش سرمشق بگیریم و به عنوان یک فرزند راستین مردم ایران او را مورد احترام قرار دهیم...
20 دیماه برابر با سالروز قتل امیرکبیر، صدراعظم ناصرالدین شاه است. به همین مناسبت به کتابهای منتشر شده در بازه زمانی سال 92 تا 94 (در زمان دولت تدبیر و امید) نگاهی انداختهایم تا دریابیم که چه کتابهایی درباره این وزیر برجسته عصر قاجار تالیف شده است.
میرزا تقی خان فراهانی ملقب به امیرکبیر از بزرگان تاریخ است که برای اقدامات فراوانش در خدمت به ایران، آشنای تمامی ایرانیان است. مدرسه دارالفنون یکی از برجستهترین اقدامات وی بوده که در زمینهی ایجاد آگاهی علمی، اجتماعی و فرهنگی ایرانیان تاثیر بسزایی داشته است. با ما همراه باشید تا با این مدرسه نوین آشنا شوید
مقایسهی تفاوت شیوهی نوسازی امیرکبیر با بسیاری از اصلاحطلبان، از اتکای وی به داخل حکایت دارد. به این معنی که وی هیچگاه به دنبال شبیهسازی ایران به ممالک مترقی نبود. به تعبیر کنت گوبینو، دیپلمات فرانسه در ایران، «امیرکبیر میخواست عظمت دیرینهی کشورش را بازگرداند.»
یکی از اسناد، نامه شخصی امیرکبیر به ناصرالدین شاه قاجار در سال 1267 قمری است که در آن به صراحت عنوان شده «با امروز و فردا کردن و طفره رفتن کار سلطنت پیش نمیرود».
تجربهی مرگ امیر بعدها در باور نوخواهان تأثیر شگرفی گذاشت. یعنی به آنها آموخت بدون تغییر اساسی در شیوهی حکومتداری و مشخصاً بدون قانون مدونی که از قدرت شاه کاسته و به نقش مردم و فرهیختگان بیفزاید و بدون عدالتخانه و پارلمان و قانون اساسی و آزادی نمیتوان «نوسازی» حقیقی را در جامعهی ایران پایهریزی کرد.
تجربهی مرگ امیر بعدها در باور نوخواهان تأثیر شگرفی گذاشت. یعنی به آنها آموخت بدون تغییر اساسی در شیوهی حکومتداری و مشخصاً بدون قانون مدونی که از قدرت شاه کاسته و به نقش مردم و فرهیختگان بیفزاید و بدون عدالتخانه و پارلمان و قانون اساسی و آزادی نمیتوان «نوسازی» حقیقی را در جامعهی ایران پایهریزی کرد.
وقتی امیرکبیر در صدر امور دولتی قرار گرفت قصد اصلاح امور را گرفت. وی با تدبیر خاص خود سازمان جاسوسی و ضدجاسوسی تشکیل داد که مأموران آن «منهیان امیر» نامیده می شدند و از میان افراد امین و راستگو انتخاب می گردیدند. وی برای اطلاع و نظارت بر کارهای درباریان، وزراء، نظامیان، صاحبان مناصب دولتی، گردنکشان و افراد...
امیرکبیر در سال ۱۲۶۶ هـ.ق بنای تاسیس مدرسه ای بنام دارالفنون را نهاد که سرانجام در نبود او در سال ۱۲۶۸هـ.ق به طور رسمی مشغول به فعالیت گردید و جالب است بدانید که یکی از شبعات آن مدرسه ی طب دارالفنون بود
میرزا تقی خان امیر کبیر در دهم ژانویه 1852 میلادی برابر روز جمعه هفدهم ربیع الاول سال 1268 هجری قمری در حمام قصر فین کاشان در حالی که حاج علی خان پیشخدمت خاصه فراشباشی دربار نظارت می کرد به وسیله علی خان نایب فراشخانه و میرغضب مخصوص و میرزا احمد نوکر حاج علی خان به قتل رسید.